Is het normaal om het altijd koud te hebben?

Of u het altijd warm of koud heeft, hangt af van uw geslacht, leeftijd, leefgewoonten, voeding en gezondheid. Het koud hebben in een koude omgeving is een normale reactie van het lichaam dat aan de kou weerstaat door zijn temperatuur te reguleren. Sommige mensen hebben het echter altijd koud, ongeacht de temperatuur, en dat is zeer onaangenaam. Er bestaan manieren om uzelf hiertegen te beschermen, maar dan moet u eerst de oorzaak of oorzaken van dit koude gevoel kennen.

Fysiologische oorzaken van kouwelijkheid

De schildklier, sleutel van de temperatuurregulatie

De schildklier ligt laag in de hals en vervult een essentiële rol in het celmetabolisme. Ze maakt schildklierhormonen aan die verschillende vitale functies van het lichaam regelen, waaronder de temperatuurregulatie. In het geval van hypothyreoïdie produceert ze onvoldoende hormonen, wat een aanhoudend koud gevoel kan veroorzaken. Deze stoornis wordt ook door andere symptomen gekenmerkt, zoals gewichtstoename, vermoeidheid, haaruitval of een droge huid.

Bovendien neemt de schildklier jodium op om schildklierhormonen te kunnen produceren. De schildklierhormonen regelen eveneens het eiwit-, glucose- en lipidenmetabolisme van het lichaam.

Tot slot wordt de schildklier op haar beurt door de hypofyse aangestuurd. Deze geeft TSH (Thyroid Stimulating Hormone) af om de productie van schildklierhormonen te stimuleren.

Er zijn twee oligo-elementen die de normale werking van de schildklier ondersteunen: jodium neemt deel aan de normale productie van schildklierhormonen en selenium draagt bij aan het behoud van een goede schildklierfunctie. 

De rol van hormonen bij kouwelijkheid

Terwijl de schildklierhormonen een cruciale rol spelen bij de regulatie van de lichaamstemperatuur, kunnen bepaalde vrouwelijke hormonen ook tot een koud gevoel leiden. Deze hormonen regelen immers de perifere bloedvaten, waardoor vrouwen gevoeliger zijn voor temperatuurschommelingen. 

Welke hormonale schommelingen veroorzaken een koud gevoel?

Hormonen kunnen om diverse redenen schommelen, zoals de menstruatiecyclus, een zwangerschap of de menopauze. Dit leidt vaak tot een toename van het koude gevoel. Tijdens de menopauze bijvoorbeeld leidt een daling van oestrogeen tot een slechte regulatie van de lichaamstemperatuur, wat tot opvliegers maar ook tot koude rillingen kan leiden. Maar ook hormonale verstoringen zoals het premenstrueel syndroom (PMS) of het polycysteus-ovariumsyndroom (PCOS) kunnen de lichaamstemperatuur doen schommelen.

Het is ook belangrijk op te merken dat een hormonale disbalans het gevolg kan zijn van verschillende factoren. Bepaalde hormonen, zoals adrenaline en noradrenaline, die tijdens stress- of angstsituaties vrijkomen, reduceren de bloedcirculatie in de huid en de uiterste ledematen.

Een stabiele levensstijl, gezonde voeding en het vermijden van stress zijn aan te raden om tekenen van hormonale veranderingen te verzachten. Het is aanbevolen om bij een zorgverlener na te vragen of een supplement van vitaminen, waaronder vitamine B9 die bijdraagt tot een normale bloedvorming, nuttig kan zijn.

De impact van diabetes op de gevoeligheid van het lichaam voor koude

Diabetes, een ziekte die wordt gekenmerkt door een aanhoudende hyperglykemie, kan een impact hebben op de lichaamstemperatuur en de gewaarwording van koude. Een schommelende bloedsuikerspiegel, zoals vaak bij diabetici voorkomt, heeft immers een invloed op de regulatie van de lichaamstemperatuur.

Bovendien beïnvloeden extreme (warme of koude) temperaturen het vermogen van het lichaam om insuline, een hormoon dat de bloedsuikerspiegel reguleert, aan te maken en te gebruiken.

Het oligo-element chroom draagt bij aan het behoud van een normale bloedsuikerspiegel en aan het metabolisme van macronutriënten waaronder suikers en vetten.

Een koud gevoel in heel het lichaam: misschien een ijzertekort?

Anemie is een aandoening die wordt gekenmerkt door een tekort aan hemoglobine, een eiwit dat in rode bloedcellen zit en dat zuurstof doorheen het lichaam vervoert. Wanneer het lichaam een hemoglobinetekort heeft, kan het onvoldoende zuurstof naar de spieren en weefsels verspreiden. Dit leidt tot diverse symptomen, waaronder een koud gevoel.

Vrouwen hebben meer behoefte aan ijzer. Uit de studie EPIFER blijkt dat 23 % van vrouwen in de vruchtbare leeftijd hier last van heeft. De menstruatie kan soms tot een aanzienlijk ijzertekort leiden, afhankelijk van het volume van de bloedingen. Tijdens de zwangerschap neemt de hoeveelheid bloed toe en put de baby uit de ijzerreserves van de zwangere vrouw. Deze tekorten worden normaal gezien door de voeding opgevangen.

Vitamine B12 en een koud gevoel: wat is het verband?

Vitamine B12, ook wel cobalamine genoemd, is een belangrijke vitamine voor de goede werking van het lichaam. Een tekort leidt tot verschillende symptomen, waaronder ook een aanhoudend koud gevoel. Vitamine B12 draagt immers bij aan de productie van rode bloedcellen die zuurstof in het bloed vervoeren. Een tekort aan vitamine B12 kan dus tot een daling van de zuurstoftoevoer naar de ledematen leiden, waardoor je last hebt van koude handen en voeten. 

Vitamine B12 is ook noodzakelijk voor de Krebscyclus, de steunpilaar van het energiemetabolisme: deze zorgt ervoor dat er energie vrijkomt voor de cellen. De inactieve natuurlijke vorm van vitamine B12 zit in onze voeding (in vlees, vis, eieren, gisten, ...) of in combinatie met andere vitaminen in voedingssupplementen.

Koud hebben wanneer het warm is: een teken van vermoeidheid?

Het is moeilijk voor het lichaam om op alle fronten tegelijk te strijden. Vermoeidheid en alle daarbij horende onevenwichten verminderen de weerstand tegen kou en het vermogen van het lichaam om de temperatuur op peil te houden. Veel voorkomende oorzaken van vermoeidheid zijn onder andere een slaaptekort, stress, ijzertekort of afhankelijkheid van cafeïne of alcohol. Deze factoren kunnen rechtstreeks de werking van het zenuwstelsel en bijgevolg de lichamelijke gewaarwordingen, zoals de temperatuurregulatie, beïnvloeden. 

Als behandeling worden micronutriënten tegen vermoeidheid aanbevolen, zoals vitamine C of de groep van B-vitaminen, oligo-elementen zoals het antioxidant selenium of planten met versterkende effecten, zoals ginseng die de waakzaamheid ondersteunt en de vitaliteit bevordert.

Slaap en temperatuurregulatie: een subtiel verband

De slaap, een essentiële rustfase voor ons lichaam, is zeer nauw verbonden met de regulatie van de lichaamstemperatuur. Meerdere studies tonen immers aan dat het gebrek aan slaap een oorzaak is van een verstoorde temperatuurregulatie, net zoals chronische vermoeidheid.

Tijdens de nacht doorloopt ons lichaam meerdere slaapcycli, waarin de lichaamstemperatuur telkens verschilt. Doorgaans daalt de temperatuur tijdens de diepe slaap om het inslapen te bevorderen, waarna ze terug stijgt tijdens de waakfase. Insomnia of slaapapneu kunnen een onverwachte daling van de lichaamstemperatuur veroorzaken. Een te koude of te warme omgeving zorgt ervoor dat u ‘s nachts wakker wordt en verhindert een goede nachtrust. Dit mechanisme leidt tot vermoeidheid, wat een erkende oorzaak van kouwelijkheid is!

Een goede nachtrust is bijgevolg essentieel om komaf te maken met een aanhoudend koud gevoel. Als u vooral last heeft om in slaap te vallen, kan melatonine in combinatie met enkele rustgevende planten u misschien wel helpen.

Een slechte bloedcirculatie en kouwelijkheid

Een slechte bloedcirculatie kan een constant koud gevoel veroorzaken. Het bloed dat door het lichaam circuleert, heeft immers ook als functie om de door het hart geproduceerde warmte door het hele lichaam te verspreiden.  Wanneer de bloedcirculatie verstoord is, wordt het bloed niet goed verdeeld en worden bepaalde lichaamsdelen van nature kouder. De uiterste ledematen zoals de handen en voeten hebben hier doorgaans het vaakst last van. Meerdere factoren kunnen tot een slechte bloedcirculatie leiden: zittend beroep, leeftijd, overgewicht, roken, erfelijkheid of temperatuurschommelingen.

Er bestaan meerdere oplossingen om de bloedcirculatie te verbeteren en bijgevolg een koud gevoel te verminderen. Hieronder zijn vooral regelmatig bewegen, stoppen met roken, een evenwichtige voeding en een goede hydratatie van belang. Voeg kleine wilde vissen en oliën van de eerste koude persing aan uw dieet toe voor een goede aanvoer van vetzuren en vul dit aan met plantensynergieën die de bloedcirculatie ondersteunen (paardenkastanje, rode wijnstok, toverhazelaar). Lokale behandelingen kunnen ook worden overwogen om de bloedcirculatie te stimuleren, zoals massages of warme voetbaden.